چگونه یک برنامه توسعه فردی جامع تهیه کنیم؟
چگونه یک برنامه توسعه فردی جامع تهیه کنیم؟
چگونه یک برنامه توسعه فردی جامع تهیه کنیم؟
برنامه توسعه فردی (IDP) یک ابزار حیاتی برای رشد و پیشرفت حرفه‌ای افراد در سازمان‌ها محسوب می‌شود. این برنامه باید شامل تمامی وظایف، فعالیت‌ها و دوره‌های آموزشی باشد که به منظور توسعه حرفه‌ای فرد تعیین شده‌اند. برای تنظیم یک برنامه توسعه فردی موثر، سازمان‌ها نیازمند آنالیز اطلاعات و بهره‌گیری از مشاوره شغلی، کوچینگ و منتورینگ هستند. هر فعالیتی که به منظور بهبود عملکرد فعلی یا دستیابی به موقعیت مطلوب کارمند باشد، باید در این برنامه گنجانده شود. تعیین بازه زمانی برای اتمام آموزش نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
روند شکل‌گیری برنامه توسعه فردی
- نوشتن یک برنامه توسعه فردی نیازمند همراهی با یک فرد متخصص شامل کوچ، منتور یا سرپرست است. به‌طور کلی، این روند را می‌توان به سه مرحله اصلی تقسیم کرد: شناخت موقعیت کنونی، تعیین موقعیت مطلوب و برنامه‌ریزی برای رسیدن به موقعیت مطلوب با توجه به اهداف فردی و سازمانی.
- آگاهی و شناخت از موقعیت کنونی
در این مرحله، فرد باید مهارت‌ها، علایق و ارزش‌های فعلی خود را ارزیابی کند. ارزیابی نقاط قوت شغلی و زمینه‌های توسعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برخی از سوالاتی که در این مرحله باید پاسخ داده شوند عبارتند از:
- برای چه چیزی ارزش قائل هستم؟
- چقدر از کار فعلی خود راضی هستم؟
- شغل من چقدر پاسخگوی نیازهای من است؟
- اگر می‌خواستم تغییری ایجاد کنم، آن تغییر چه خواهد بود؟
- دیگران چگونه مرا می‌بینند و چگونه می‌خواهم دیده شوم؟
- چه چیزی باعث خوشحالی من می‌شود؟
- تعیین موقعیت مطلوب
پس از بررسی مهارت‌ها، علایق و ارزش‌های فعلی، بررسی گزینه‌های موجود آغاز می‌شود. برخی از سوالاتی که باید در این مرحله مطرح شوند عبارتند از:
- آیا می‌خواهم به یک سازمان جدید بروم یا بر کیفیت شغل فعلی بیفزایم؟
- آیا می‌خواهم مهارت‌های جدید ایجاد کنم؟ اگر آری، چرا و چه مهارت‌هایی؟
- چه گزینه‌هایی در دسترس هستند و چگونه می‌توانم از آن‌ها استفاده کنم؟
نیازهای مشتریان چیست و سازمان من چه برنامه‌ای برای رفع آن‌ها دارد؟
- تعیین مسیر و چگونگی رسیدن به نقطه مطلوب
پس از تصمیم‌گیری در مورد جایگاهی که می‌خواهید به آن برسید، باید بخش‌هایی را که می‌خواهید توسعه دهید، شناسایی کنید. سوالاتی که باید پاسخ داده شوند عبارتند از:
- کدام مهارت، دانش و توانایی خاص را دارم؟
- چه مواردی را باید تقویت کنم تا به جایی که می‌خواهم برسم؟
- موانع خود را مشخص کنید و برای غلبه بر آن‌ها برنامه‌ریزی کنید.
- بحث با سرپرستان پیرامون اهداف توسعه
سرپرستان و مدیران نقش مهمی در فرآیند تدوین برنامه توسعه فردی دارند. آن‌ها به عنوان مربیان و هدایت‌کنندگان، امکانات و تسهیلات لازم برای افزایش دانش و مهارت کارکنان را فراهم می‌کنند. پس از تعیین اهداف توسعه، جلسه‌ای میان کارکنان و سرپرستان برگزار می‌شود و فعالیت‌هایی که مورد حمایت و تایید سرپرست است، مشخص می‌شود.
- اجرای عمل و نظارت بر پیشرفت فرآیند
پس از ایجاد برنامه توسعه فردی با مشارکت کارکنان و سرپرستان، زمان اجرای برنامه فرا می‌رسد. فرآیند نظارت بر پیشرفت کارکنان و ارزیابی اثربخشی فعالیت‌های توسعه نیز توسط سرپرستان به صورت دوره‌ای انجام می‌شود.
- دریافت بازخورد مستمر از سرپرستان
پس از ارزیابی فعالیت‌های کارکنان و سنجش کارایی و اثربخشی آن‌ها، در صورت نیاز به تغییر یا اصلاح برنامه، کارکنان از سرپرستان بازخورد دریافت می‌کنند. این بازخوردها به بهبود مستمر برنامه کمک می‌کنند و چرخه‌ای از برنامه‌ریزی توسعه فردی در سازمان ایجاد می‌شود.
نتیجه‌گیری
یک برنامه توسعه فردی مطلوب باید همه جوانب رشد حرفه‌ای را در برگیرد و به گونه‌ای طراحی شود که نیازهای فردی و سازمانی را پوشش دهد. مراحل مختلف این برنامه از شناخت موقعیت کنونی تا دریافت بازخورد مستمر، همگی به منظور بهبود عملکرد و دستیابی به اهداف شغلی فرد تنظیم می‌شوند. همکاری مستمر با سرپرستان و استفاده از مشاوره شغلی، کوچینگ و منتورینگ می‌تواند به تحقق این هدف کمک کند و به توسعه فردی و سازمانی منجر شود.
منبع: کانال مدیریت منابع انسانی
